अस्मिता सापकोटा
काठमाडौं, ७ असोज । हामीमध्ये धेरैको दैनिक जीवनमा कामको बोझ धेरै हुन्छ । त्यसमाथि कार्यालयको काम त छँदै छ । कतिपय बेला त समयसीमाभित्र सबै काम सक्न समेत हम्मेहम्मे पर्छ । हामीमध्ये धेरैसँग कामको बोझ धेरै भएर समयसीमाभित्र नसकिएको अनुभव पक्कै होला । साथै केहीले धेरै कामहरु एकै पटक आइपर्दा त्यसलाई व्यवस्थापन गर्ने तरिका पनि अपनाइरहेका छौं होला । तर कामको अत्यधिक चाप भएको बेला निर्धारित समयमै सम्पन्न गर्न कठिन हुन्छ । यस्तो बेला सबैभन्दा छिट्टै वा पहिले गर्नुपर्ने, महत्वपूर्ण र जरुरी कामलाई प्राथमिकतामा राखेर समय व्यवस्थापन गर्न सकिन्छ ।

१.कार्ययोजना बनाउने

काम सुरु गर्नु भन्दा पहिला कार्य योजना बनाउनु पर्छ । कुन कामलाई कसरी गर्ने भन्ने योजना तयार पार्नु आधा काम सक्किनु जस्तै हो । कार्य योजना स्पष्ट भयो भने काम गर्न सजिलो हुनुका साथै छिटो पनि हुन्छ ।

२. काम बाँडफाँट गर्ने

कामको चाप धेरै भएको बेलामा एक जनाले मात्र सबै काम फत्ते गर्न सम्भव हँुदैन । यस्तो बेलामा टिमको सल्लाहमा सहकर्मीबीच काम बाँडफाँट गर्न सकिन्छ । यसो गर्दा एक जनालाई मात्र बोझ पर्दैन र काम पनि समयमै सकिन्छ ।

३. दिमागमा बनाइएका खाकालाई कागजमा उतार्ने

गाडीमा हिँड्दा वा अन्य केही काम नगरेको बेलामा दिमागमै कामको खाका कोर्न सकिन्छ । पहिल्यै सोचिसकेको काम कागजमा उतार्न सजिलो र छिटो हुन्छ ।

कतिपय समयमा हामीले दिमागमा कामको खाका बनिसकेको भए तापनि त्यसलाइ कार्यान्वयन गर्न भने निकै समय लगाउँछांै । यसरी धेरै ढिलो गर्दा आफूले पहिले सोचेको कुरा बिर्सिन पनि सकिन्छ ।

४. कामलाई प्राथमिकताका आधारमा छुट्याउने

धेरै काम एकै पटक गर्नुपर्दा कामहरुलाई महत्व र प्राथमिकताका आधारमा बाँढ्नु पर्छ र सबैभन्दा महत्वपूर्ण कामलाई पहिले सक्ने प्रयास गर्नुपर्छ । यसरी प्रमुख काम सकिएपछि दिमागमा कामको भार कम पर्छ र अन्य काम गर्न सहज हुन्छ ।

५. शान्त भएर काम गर्ने

हडबडीमा काम गर्दा काम बन्नुको सट्टा बिग्रने सम्भावना धेरै हुन्छ । त्यसैले जति नै धेरै काम भए तापनि हतार नगरी आरामले विचार गरेर काम गर्नुपर्छ । काम सकिन बेर लागे पनि केही हुँदैन । यदि बिग्रियो र त्यसलाई पुनः बनाउनुप¥यो भने झन् धेरै समय खर्च हुन्छ । यस्तो हुँदा काम समयसीमा भित्रै नसकिन पनि सक्छ ।

६. सहयोग माग्ने

कतिपय समयमा एक्लैले सबै काम भ्याउन गाह्रो नै हुन्छ । यस्तो बेलामा आफूलाइ चाहिएको सहयोग माग्न हिच्किचाउनु हुँदैन । आफूले गरिरहेको काम गर्न जान्ने साथीभाइको सहयोग माग्नु पर्छ । सबै काम एक्लै नै गर्छु भन्दा समयसीमाभित्रै नसकिएर नोक्सान बेहोर्नुपर्ने पनि हुन सक्छ । त्यो भन्दा सहयोग मागेर नोक्सानबाट बच्नु नै उत्तम हुन्छ ।

(एजेन्सीको सहयोगमा)